زمانی که ما به فرگشت انسان فکر می‌کنیم ذهن‌های ما به هزاران سالی برمی‌گردد که صرف شده است تا انتخاب طبیعی، انسان امروزی را به وجود آورد. ولی ما هنوز به‌عنوان یک‌گونه در حال تغییر هستیم.
باوجود پیشرفت‌های فناوری و صنعت، فرگشت انسان امروزی هنوز هم ادامه دارد. یک کژفهمی رایج وجود دارد که فرگشت در زمان‌های گذشته رخ‌داده است ولی طی ده هزار سال گذشته سرعت فرگشت ما ۱۰۰ برابر شده و جهش‌های بیشتری در ژن‌های ما ایجاد نموده است و انتخاب طبیعی بیشتری بر روی این جهش‌ها رخ‌داده است. در ادامه به برخی نشانه‌های ادامهٔ فرگشت انسان امروزی اشاره می‌شود.
۱- نوشیدن شیر
ازنظر تاریخی ژن‌هایی که ما را قادر می‌ساختند شیر مادر را هضم کنیم پس از پایان دوره شیرخوارگی غیرفعال می‌شدند و ما توانایی هضم شیر را از دست می‌دادیم. ولی با شروع اهلی کردن گاوها، گوسفندان و بزها توسط بشر، توانایی خوردن شیر به یک مزیت تبدیل شد و افراد با جهش ژنتیکی توانایی هضم لاکتوز، بهتر توانستند ژن خود را منتشر سازند.
یک تحقیق در سال ۲۰۰۶ نشان داد که قابلیت تحمل لاکتوز حدود ۳ هزار سال پیش در شرق آفریقا پدیدار شده است. امروزه ۹۵ درصد مردم اروپای شمالی حامل این جهش ژنتیکی برای هضم شیر هستند.
۲- ما در حال از دست دادن دندان عقل هستیم
اجداد ما فک‌های بسیار بزرگ‌تری از ما داشتند که به آن‌ها کمک می‌کرد غذاهای سفتی مثل ریشه‌های گیاهان، مغزهای خوراکی و برگ‌ها را بجوند. خوردن گوشت نیازمند این بود که دندان‌ها گوشت را پاره کنند که منجر به فرسایش دندان‌ها می‌شد که نیازمند جایگزینی بودند. دندان‌های عقل که درواقع سری سوم دندان‌های آسیاب هستند به خاطر عادات غذایی اجداد ما لازم بودند.
امروزه ما ظروف و ابزاری برای بریدن غذایمان داریم. وعده‌های غذایی ما نرم‌تر بوده و جویدن آن‌ها راحت‌تر است و درنتیجه فک‌هایمان خیلی کوچک‌تر هستند که همین باعث شده است پس از بیرون آمدن دندان عقل جای کافی برای آن وجود نداشته باشد و درون فک گیر بیفتند. دندان‌های عقل نیز به‌مانند آپاندیس به یک بازماندهٔ ژنتیکی تبدیل‌شده‌اند. برآوردها نشان می‌دهند که ۳۵ درصد مردم بدون دندان عقل متولد می‌شوند.
۳- مقاومت در برابر بیماری‌ها
در سال ۲۰۰۷ یک گروه از محققان که به دنبال نشانه‌های جدید فرگشت انسان بودند ۱۸۰۰ ژن را یافتند که طی ۴۰ هزار سال گذشته در بشر غالب شده‌اند و بسیاری از آن‌ها مختص مبارزه با بیماری‌های عفونی مانند مالاریا هستند. بیش از دوجین تنوع ژنتیکی جدید برای مبارزه با مالاریا به‌سرعت در بین آفریقایی‌ها در حال انتشار است. یک تحقیق دیگر مشخص کرد که انتخاب طبیعی به نفع شهرنشینی عمل کرده است. زندگی در شهرها یک نوع ژن جدید تولید کرده است که به ما اجازه می‌دهد مقاومت بیشتری در برابر بیماری‌هایی چون سل و جذام داشته باشیم.
۴- مغز ما در حال کوچک شدن است
درحالی‌که مغز بزرگ ما باعث شده است که از بقیهٔ موجودات زنده باهوش‌تر باشیم این عضو طی ۳۰ هزار سال گذشته کوچک‌تر شده است. میانگین حجم مغز انسان از ۱۵۰۰ سانتی‌متر مکعب به ۱۳۵۰ سانتی‌متر مکعب کاهش‌یافته است. این مقدار کاهش به‌اندازهٔ یک توپ تنیس است.
گروهی از محققان گمان می‌کنند که کوچک شدن مغز ما بدین معنی است که ما در حال خنگ‌تر شدن هستیم. ازنظر تاریخی با بزرگ‌تر و پیچیده‌تر شدن جوامع، اندازهٔ مغز انسان کاهش‌یافته است، بدین معنی که شبکهٔ ایمن جوامع مدرن ارتباط بین هوش و بقا را کمرنگ کرده است. ولی یک نظریهٔ دلگرم‌کننده‌تر بیان می‌کنند که مغزهای کوچک‌تر کارایی بیشتری دارند. در این نظریه، کوچک شدن مغز به همراه افزایش توانایی آن برای عملکرد سریع‌تر است. یک نظریهٔ دیگر نیز وجود دارد که بیان می‌کند مغزهای کوچک‌تر ازنظر فرگشتی یک مزیت محسوب می‌شوند چون به ما اجازه می‌دهند رفتارهای ستیزه‌جویانهٔ کمتری از خود نشان داده و برای حل مسائل باهم کارکنیم.
۵- چشمان آبی
چشمان انسان در اصل قهوه‌ای‌رنگ بوده است. حدود ۱۰ هزار سال پیش کسانی که در نزدیکی دریای سیاه زندگی می‌کردند دستخوش یک جهش ژنتیکی شدند که چشمان قهوه‌ای آن‌ها را به چشم آبی تبدیل کرد. درحالی‌که دلیل به وجود آمدن چشمان آبی تا حدی رمزآلود باقی‌مانده است یک نظریه بیان می‌کند که چشمان آبی به‌صورت یک آزمون پدری عمل می‌کنند. چون فرزند یک جفت زن و مرد چشم آبی همیشه چشم آبی می‌شود مردان با انتخاب زنان چشم آبی و به دنیا آوردن فرزندان چشم آبی از وفاداری همسرانشان مطمئن می‌شدند. این نظریه دلیل جذاب‌تر بودن زنان چشم آبی ازنظر مردان را توضیح می‌دهد.
منبع:۵ Signs Humans Are Still Evolving
